Wzorzec psa: Seter Irlandzki czerwono-biały, Kynologia, psy myśliwskie, rasy, portal łowiecki, łowiectwo, polowanie

Wzorce ras

Seter Irlandzki czerwono-biały

HISTORIA
Istnienie w Irlandii czerwonych i czerwono-bialych seterów udokumentowane jest już w wieku XVII.

Poza Irlandią mało kto wie o istnieniu dwóch ras Seterów Irlandzkich. Seter Irlandzki Czerwono-Biały jest niewątpliwie rasą starszą, z której w wyniku świadomej, selektywnej hodowli wyewoluował seter o jednolicie czerwonym umaszczeniu, bowiem dawne "ptaszniki", które przybyły z kontynentu do Irlandii, z cala pewnością nie były jednobarwne. Na wszystkich starych obrazach możemy zobaczyć długowłose psy myśliwskie maści czerwono-bialej. Kiedy na początku drugiej połowy XIX wieku Setery Irlandzkie pojawiły się na ringach wystawowych, było wiele nieporozumień odnośnie ich właściwego umaszczenia, wtedy istniało mniej więcej tyle samo psów czerwonych i czerwono-bialych. Później jednak odmiana mahoniowa stała się znacznie liczniejsza, a końcu XIX stulecia jednolicie czerwony Seter Irlandzki usunął w cień Setera Czerwono-Białego, który stał się tak rzadki, że sądzono iż wyginął. W 1944 roku założono w Irlandii klub, którego celem miało być uratowanie odmiany czerwono-białej. Niestety na niewiele się to zdało i po koniec lat 60-tych XX wieku do księgi hodowlanej wpisywano zaledwie 7 czerwono-białych szczeniąt. Powołano zatem do życia komitet, którego zadaniem było opracowanie planu hodowlanego tej odmiany setera. Rasa znalazła zapalonych miłośników i udało się ją uratować od całkowitego wyginięcia. W 1989 roku FCI uznało setera czerwono-białego jako właściwą i odrębną rasę. Obecnie przedstawiciele tej rasy pojawiają się dość licznie na wielu kontynentach, jednak w Polsce są one mało znane.

OPIS

IDEALNY PIES MYŚLIWEGO
Przede wszystkim seter to legawiec, który ma za zadanie znaleźć zwierzynę, idąc po tropie. Dzięki wyjątkowo wrażliwemu węchowi potrafi nie tylko rozróżniać silne zapachy, ale również te najbardziej ulotne. Potrafi również węszyć w biegu nie tracąc nawet słabego tropu. Pies stara się podejść do zwierzyny i nie spłoszyć jej. Kiedy wytropił ofiarę przylegał do ziemi (stąd nazwa) i czekał na nadejście myśliwego, następnie wycofywał się z linii strzału. Początkowo setery nie przynosiły zwierzyny, jednak z czasem aportowały i przynosiły zwierze do myśliwego. Współczesne legawce zaznaczają zwietrzenie zwierzyny raczej poprzez stójkę niż poprzez przyleganie do ziemi.
Seter Irlandzki Czerwono-Biały jest wyjątkowo wytrwały i odporny, a na dodatek zwinny i ruchliwy - ale to, co naprawdę czyni z niego wyśmienitego pomocnika myśliwego to jego wyjątkowy instynkt i jego wrodzona inteligencja. Ponieważ psy tej rasy chętnie się podporządkowują przewodnikowi i ogólne rzecz biorąc są dość łagodne, dlatego też są pojętne i łatwe do układania. Seter Irlandzki Czerwono-Biały jest całkowicie skoncentrowany na osobie przewodnika, więc niechętnie zapuszcza się na łowy na własną rękę, a raczej towarzyszy swemu panu. Jest jednocześnie cały czas czujny i chętny do współpracy. I co najważniejsze, a dość rzadkie wśród psów: Seter Irlandzki Czerwono-Biały aportuje samorzutnie, bez specjalnego szkolenia. Myśliwi bardzo chwalą cechy użytkowe setera czerwono-białego, jest on dużo bardziej wytrzymały niż seter irlandzki maści jednolicie mahoniowej, szybszy i bardziej uległy niż seter szkocki gordon. Uwielbia wodę, a w pogoni za aportem bez wahania skoczy w najbardziej rwący nurt rzeki i najgłębsze jezioro. Jest bardzo dokładny w swej pracy i szuka do upadłego postrzelonego ptactwa.
Jest on prawdziwie rasowym psem o budowie atlety. Szuka w galopie z wysoko uniesiona głowa, co sprawia, że nadaje się przede wszystkim do pracy w polu, choć radzi sobie również doskonale w lesie i na bagnach. Jest psem wrażliwym, a szkolenie jest sprawą prostą. Jest psem przyjacielskim, posłusznym, inteligentnym i lubiącym pracę. Potrzebuje poza tym dużo ruchu, ale mimo silnego instynktu łowieckiego nie ma skłonności do ucieczek.

ZACHOWANIE I TEMPERAMENT:
Jeśli chodzi o porównanie charakteru setera jednolitego i czerwono białego, to ten drugi jest zdecydowanie bardziej arystokratyczny i szybciej się uczy, a co za tym idzie jest z nim mniej problemów wychowawczych. Jego uszy są także wyżej osadzone, szersze i krótsze. Włos na kończynach i ogonie jest również nieco krótszy, budowa ciała zaś bardziej masywna i krępa niż u jego mahoniowego kuzyna. Sprawia łagodne i przyjazne wrażenie, pod którym wyraźnie wyczuwalne jest zdecydowanie, odwaga i żywiołowość. Seter Irlandzki Czerwono-Biały jest niezwykle przyjacielskim, niezawodnym i łatwo uczącym się psem myśliwskim. Mocny, harmonijnie i proporcjonalnie zbudowany, nie ociężały. Bardziej atletyczny niż szlachetny. Seter Irlandzki Czerwono-Biały jest hodowany głównie jako pies myśliwski i powinien być oceniany przede wszystkim od strony użytkowości.
Choć nie jest stróżem z powołania, potrafi zmusić nieznajomego do zachowania odpowiedniego dystansu. Jeśli chodzi o obce dzieci to są zawsze pełne ciepła dla nich i prędzej je zaliżą niż ugryzą. Psy wyczuwają osoby o dobrych i złych zamiarach, a zdarzają się i takie które obcemu nie pozwolą wejść na ich teren i nawet smakołykiem ich się nie da przekonać. Gdy upatrzą sobie "podejrzaną" osobę, będą szczękać i warczeć dopóki ta osoba nie zniknie im z oczu.

PIELĘGNACJA
Bujny włos setera błyszczy sam z siebie i nie wymaga żadnej szczególnej pielęgnacji, jednak im częściej go czeszemy tym jest ładniejszy. Wystarczy starannie wytrzeć psa ręcznikiem, jeśli przemoknie i metalowym grzebieniem wyczesać z włosa kawałki gałązek i źdźbła traw (oraz resztki błota...). Dla psów często biegających po lesie konieczna jest stała kontrola stanu skóry - czy nie wkręciły się w nią kleszcze - obejmująca także kontrolę uszu, kontrolę oczu, przejrzenie łap, czy nie wbiło się nic w poduszki palców a także wycinanie długiej sierści pomiędzy palcami do której przylepiają się grudy błota, żwirek, rzepy czy nawet śnieg. Egzemplarze wystawowe, zdumiewające jakością i długością włosa, są często kąpane z użyciem odżywki, a włos na szyi, łapach, klatce piersiowej i ogonie bywa specjalnie strzyżony.

ZDROWIE
Seter Irlandzki Czerwono-Biały jest psem tryskającym witalnością i o jego zdrowie w zasadzie nie trzeba się kłopotać. Psy tej rasy pochodzące z dobrych hodowli są prawie zawsze w dobrym humorze i chorują zdecydowanie rzadko. Co prawda występuje kilka chorób dziedzicznych jednak występują one w miarę rzadko, m.in. dysplazja stawów biodrowych. Seter jest też podatny na zapalenie ucha zewnętrznego ze względu na niedostateczne dotlenienie kanału słuchowego, ale jeśli jest odpowiednio pielęgnowany nie będzie z tym problemów.

IDEALNY PIES RODZINNY
Jest cudownym kompanem dzieci pod każdym względem. Kocha każdą zabawę, jeśli jest związana z ruchem (nawet w chowanego). Jest na tyle wiernym i oddanym przyjacielem, ze z pewnością nigdy nie uczyni najmniejszej szkody dziecku, a nawet z cierpliwością znosił będzie najdziwniejsze pomysły maluchów. Jeśli odda serce swemu panu czy pani, to miłość ta automatycznie obejmie także wszystkie osoby bliskie przewodnikowi, w tym zwłaszcza dzieci, za które seter czuje się w najwyższym stopniu odpowiedzialny. A w głębi serca - jak każdy pies - lubi zabawy i pieszczoty... także bez wątpienia doskonale nadaje się na psa rodzinnego. Mimo, iż wymaga dużo ruchu i spacerów bez smyczy, to dostosowuje się do każdych warunków, pod warunkiem stawiania mu umysłowych zadań.

Może żyć prawie w każdym terenie i klimacie. Mimo iż większość mówi, ze setery nie nadają się do domu jest to nieprawda. Seter Irlandzki Czerwono-Biały nie będzie sprawiał kłopotów w domu o ile zapewni się mu odpowiednią dawkę ruchu na świeżym powietrzu.
Z innymi psami kontaktuje się doskonale, a z kotem będzie żyć w przyjaźni, trzeba tylko mieć trochę cierpliwości.

WZORZEC FCI
Wzorzec FCI nr 330
Kraj pochodzenia - Irlandia

Klasyfikacja FCI: grupa VII - wyżły, Podgrupa 2 - wyżły brytyjskie i irlandzkie. Wymagane próby pracy.

PRZEZNACZENIE: Najbardziej pożądany towarzysz i przyjaciel w domu i na polowaniu. Seter Irlandzki Czerwono-Biały jest hodowany przede wszystkim jako pies myśliwski. Przedstawiony poniżej standard rasy powinien być interpretowany głównie z tego punktu widzenia i wszyscy sędziowie na wystawach są zobowiązani oceniać prezentowane psy przede wszystkim od strony ich użytkowości. Doskonale nadaje się na psa mieszkającego w domu jak i na typowego psa myśliwskiego.

Wrażenie ogólne: Irlandzki seter czerwono-biały jest psem myśliwskim, przyjaznym, niezawodnym i pojętnym. Jego łagodny charakter sprawia, ze jest miłym członkiem rodziny i dobrym przyjacielem myśliwego. Irlandzki seter czerwono-biały został wyselekcjonowany głownie w celu wykorzystania do polowań.

Wygląd ogólny: Mocno umięśniony pies o bardzo harmonijnej budowie ciała, bez cech jakiejkolwiek przesady, raczej atletyczny niż przerasowany.

Charakter: Szlachetny, inteligentny i pełen pasji pies o przyjaznym zachowaniu, a zarazem zdecydowany, energiczny i odważny. Szybki w reakcji, odpowiedzialny, niezawodny i odważny. Wszechstronnie utalentowany pies myśliwski

Głowa: W stosunku do ciała stosunkowo szeroka, z wyraźnym wykrojem. Mózgoczaszka pomiędzy uszami wysklepiona, guz potyliczny - w odróżnieniu od czerwonego setera irlandzkiego - niezbyt widoczny. Nos o czystych, prostych liniach.
Zgryz: Szczęki o takiej samej lub prawie takiej samej długości, zgryz regularny, ideałem jest zgryz nożycowy, dopuszczalny jest również cęgowy.

Oczy: Ciemne, orzechowo-brązowe lub ciemnobrązowe, okrągłe, lekko wypukle, białkówki niewidoczne.

Uszy: Osadzone na wysokości oczu, ale daleko z tylu głowy, zwisając przylegają ściśle do głowy.

Szyja: Odpowiedniej długości, bardzo muskularna, w żadnym przypadku zbyt mocna, lekko wygięta, bez śladów podgardla.

Tułów: Silny i muskularny, głęboka klatka piersiowa z dobrze wysklepionymi zebrami. Grzbiet musi być dobrze umięśniony i mocny.

Ogon: Umiarkowanej długości, nie sięgający poniżej stawu skokowego, mocny u nasady i zwężający się wyraźnie ku końcowi. Nie zakręcony. Noszony na poziomie linii grzbietu lub nieco poniżej.
Kończyny przednie: Dobrze umięśnione, łopatki ustawione wyraźnie ku tyłowi, łokcie w ruchu dość luźne, jednakże bez odstawiania ich do wewnątrz lub na zewnątrz. Przedramię proste z widocznymi ścięgnami, kości mocne, stopy sprężyste.

Kończyny tylne: Szerokie i umięśnione, uda długie, kości śródstopia powinny mieć odpowiednia długość. Kolana ugięte prawidłowo, stawy skokowe nisko nad ziemia, równolegle, nie mogą być ani zbieżne, ani rozbieżne. Golenie mocne, dobrze umięśnione, o silnych ścięgnach.

Łapy: Pięknie uformowane, zwarte, kocie, mocne, dobrze owłosione miedzy palcami.

Ruch: Charakterystyczny wydajny kłus, energiczny wykrok i posuw. W kłusie głowa uniesiona wysoko. Ruchy kończyn tylnych są płynne i bardzo energiczne. Kończyny przednie poruszają się w linii prostej i unoszą się płasko, nisko nad ziemia. Oglądane z przodu lub z tylu kończyny przednie i tylne od pięt w dół poruszają się regularnie jak wahadło. W żadnym wypadku nie mogą się krzyżować lub zawijać.

Szata: Długa, jedwabista sierść pokrywa zewnętrzną stronę uszu i tworzy frędzle ("chorągwie") na tylnej stronie kończyn tylnych. Długa sierść w pachwinach, na dolnej stronie klatki piersiowej i na mostku, tworząc frędzle, pod szyja sierść wyraźnie długa i prosta. Sierść na frędzli powinna być w zasadzie prosta, spływająca gładko i niezbyt gęsta. Ogon z pięknym piórem. Na głowie, na przedniej stronie kończyn, jak również na pozostałych częściach ciała sierść jest krotka i gładka, bez najmniejszych śladów skręcania, dopuszczalne jest tylko łagodne falowanie.

Umaszczenie: Podstawowym kolorem jest biały z jednolicie czerwonymi łatami ( biel i czerwień powinny być wyraźnie od siebie oddzielone). Obydwa kolory powinny być maksymalnie żywe i lśniące. Cętkowanie, lecz nie dereszowatość, jest dopuszczalne na części twarzowej, stopach, na nogach przednich do wysokości łokcia, a na tylnych do stawu skokowego. Cętkowanie na innych częściach ciała, jak również dereszowatość i drobne nakrapianie są niedopuszczalne i stanowią wadę dyskwalifikującą..

Wysokość w kłębie: dla psów: od 62 do 66 cm, dla suk: od 57 do 61 cm.

Waga: 25-34 kg

Wady: Wszelkie odstępstwa od powyższego standardu powinny być uznawane za wady i oceniane w zależności od stopnia odchylenia.

Wady poważne: Psy i suki nie mieszczące się w podanych granicach wzrostu.

UWAGA: Samce muszą mieć normalnie rozwinięte dwa jądra umieszczone całkowicie w worku mosznowym.

długość życia – 12-16 lat
wielkość miotu – 5-10 szczeniąt

Źródło: Beata Gnyp